تغذیه و رژیم غذایی مناسب و مفید برای کم کاری تیروئید
کمکاری تیروئید زمانی به وجود میآید که سطح هورمونهای تیروئید، یعنی ترییدوتیرونین (T3) و تیروکسین (T4)، بسیار پایین بیایند. اولین گام در درمان کم کاری تیروئید حذف اثرات نامطلوب و عوامل بروز اختلال در عملکرد تیروئید میباشد، مانند التهاب، استفاده بیش از حد از داروها، کمبود مواد مغذی و تغییرات هورمونی ناشی از استرس. رژیم کم کاری تیروئید بر حذف غذاهای التهاب زا و محرک سیستم ایمنی تاکیید دارد. و به جایان بر روی غذاهایی که به درمان دستگاه گوارش، تعادل هورمونها و کاهش التهاب کمک میکنند، تمرکز دارد.
فهرست مطالب
علل بالقوه کمکاری تیروئید
اختلالات التهابی تیروئید
در کشورهای توسعه یافته شایعترین علت کمکاری تیروئید، بیماری "تیروئیدیت هاشیموتو" میباشد. این بیماری زمانی اتفاق میافتد که غده تیروئید ملتهب میشود. عامل این التهاب، یک اختلال خود ایمن میباشد. وقتی کسی به هاشیموتو مبتلا میشود، بدنش شروع به تولید پاتن هایی کند که به بافت غده تیروئید حمله کرده و انها را تخریب میکند.
رژیم غذایی نامناسب (به خصوص کمبود ید و سلنیوم)
رژیم غذایی فقیر از مواد مغذی، به خصوص ید و سلنیوم (عناصر معدنی کمیابی که برای عملکرد تیروئید بسیار مهم میباشند)، خطر ابتلا به اختلالات تیروئید را افزایش میدهد. غده تیروئید برای تولید مقادیر کافی هورمونهای تیروئیدی به عناصر سلنیوم و ید نیازمند است. بهتر است برای داشتن یک رژیم غذایی مناسب به دکتر متخصص تغذیه مراجعه نمایید.
عدم تعادل هورمونها
غده هیپوفیز هورمونی به نام هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) را تولید میکند. این هورمون سطح و میزان ترشح هورمونهای تیروئید را کنترل مینماید. در برخی از افراد غده هیپوفیز با مشکل روبه رو میشود درنتیجه عملکرد تیروئید تحت تاثییر قرار میگیرد. هرچند این نوع اختلال بسیار نادر است. تخمین زده میشود از میان هر 100 مورد کمکاری تیروئید، یک نفر به علت مشکلات غده هیپوفیز درچار این بیماری شده باشد.
التهاب رودهها (سندرم روده چکه کن)
ایجاد اختلال در رودهها میتواند به کمبود مواد مغذی کمک کرده و فعالیتهای خود ایمنی را در بدن افزایش دهد. التهاب روده میتواند در اثر حساسیتهای غذایی یا آلرژیها ایجاد گردد. مثلاً در افرادی که نسبت به گلوتن و فراوردههای لبنی، حساسیت دراند. از علل دیگر اختلال در رودهها میتوان به استرس زیاد، افزایش مواد سمی در رژیم غذایی و محیط زندگی و عدم تعادل باکتریهای دستگاه گوارش، اشاره کرد.
ژنتیک
اگر چه بسیار شایع نیست، اما گاهی اوقات نوزادان به علت بیماریهای ژنتیکی با اختلال در عملکرد غده تیروئید، متولد میشوند. به این نوع کمکاری،" کمکاری مادرزادی تیروئید" می گویند.
بارداری
هر چند علت آن دقیقاً مشخص نیست، در طول دوران بارداری در برخی از زنان، سطح هورمونهای تیروئیدی افزایش یافته و به دنبالان طی دوره ای، سطح هورمونها به میزان زیادی کاهش مییابد.
تداخلات برخی از داروها
استفاده از برخی داروها نیز میتواند به کمکاری تیروئید منجر شود، به خصوصان هایی که در دوره نقاهت بعد از درمان سرطان و جراحیها استفاده میشوند. برخی از داروهایی که برای بیماریهای ذهنی یا بیماریهای قلبی تجویز میشود نیز میتوانند منجر به ایجاد کمکاری تیروئید گردند.
سطح بالای استرس و فشارهای روحی
استرس هورمونها را تحت تأثیر قرار میدهد. همچنین باعث افزایش التهاب میگردد. استرس میتواند سطوح هورمونهای کورتیزول و آدرنالین را افزایش دهد. این افزایش باعث ایجاد اختلال در عملکرد انتقال دهندههای عصبی میشود. همچنین علائم بیماریهای تیروئید را نیز افزایش میدهد.
بی تحرکی و عدم فعالیتهای ورزشی
ورزش و رژیم غذایی سالم برای کنترل استرسهای مزمن و مدیریت عملکردهای عصبی مرتبط با هورمونها، بسیار مهم است.
تأثیر یک رژیم غذایی خوب بر کمکاری تیروئید
اگر شما به کمکاری تیروئید مبتلا شده باشید، ممکن است وحشت کرده و بسیار ناراحت شوید. ولی شما میتوانید در طول زندگی خود با ان کنار بیاید. اما نیاز است که شما رژیم غذایی و شیوه زندگی خود را به طور کامل تغییر دهید. برای جلوگیری از عود علائم کمکاری تیروئید، باید یک برنامه آگاهانه و مداوم برای مصرف مواد غذایی روزمره خود داشته باشید. باید از موادی که میتوانند علائم شمارا شعله ور سازند و فعالیتهای روزانه شمارا با اختلال روبه رو کنند، دوری نمایید. اگر شما با عزمی راسخ به برنامه رژیم غذایی خود پایبند باشید، هیچ گونه نگرانی در مورد عود علائم نخواهید داشت.
رژیم غذایی مناسب برای کمکاری تیروئید
در مبارزه با کمکاری تیروئید، غذاهای غنی از ید به شدت توصیه میگردند.
در زیر فهرستی از غذاهای مناسب برای کمکاری تیروئید آمده است.
غذاهای غنی از ید برای کمکاری تیروئید
- نمک ید دار
- غذاهای دریایی و جلبکهای دریایی
- ماهی آبهای شور
- سوشی
- نوری رولز (نوعی غذای ژاپنی که از جلبکهای دریایی درست میشود)
- نمک دریای سلتیک
غذاهای غنی از سلنیوم برای کمکاری تیروئید
- گوشت
- مرغ
- ماهی آزاد
- ماهی تن
- کلیه غلات تصفیه نشده
- آجیل برزیلی
- محصولات لبنی
- سیر
- پیاز
ید در کمکاری تیروئید
غده تیروئید برای فعالیتش نیاز مند "ید" است، بنابراین اگر عملکرد غده تیروئید شما کاهش یافته است، باید مصرف ید رژیم غذایی خود را افزایش دهید. یک رژیم غذایی خوب و متعادل که شامل ید باشد، میتواند در کاهش علائمی که با آن روبرو هستید، کمک کند. با مصرف مواد غذایی ساده که در بالا برخی از انها ذکر شد، میتوانید تا حد زیادی به تیروئید خود کمک کنید تا سطح متابولیسم شمارا در حد مطلوبی نگه دارد.
چه غذاهایی برای کمکاری تیروئید مضر هستند؟
از غذاهای زیر به منظور جلوگیری از عود علائم کمکاری تیروئید باید دوری نمود. پرهیز از آنها در کاهش علائم موجود نیز مؤثر است.
در اینجا به فهرستی از مواد غذایی که باید اجتناب شوند میپردازیم:
- گیاه کاساوا
- بذرکتان
- کلم قمری
- بادام زمینی
- کلم پیچ
- شلغم
- خردل هندی
- خردل
- ارزن
- گل کلم
- شلغم زرد
- هلو
- قهوه
- اسفناج
مواد غذایی گواترزا برای جلوگیری از کمکاری تیروئید
مواد غذایی زیر میتوانند در جذب ید اختلال ایجاد کنند. هنگامی که بدن شما به خوبی ید جذب نکند، غده تیروئید بزرگ خواهد شد و شما در نهایت مبتلا به گواتر میشوید. برخی از مواد غذایی ذکر شده در بالا نیز، در ایجاد گواتر مؤثر هستند.
- گیاه بامبو
- دانههای سویا و محصولات مرتبط با ان
- روغن کانولا
- ترب کوهی
- کلم بوک چوی
- مواد غذایی حاوی گلوتن
- سبزی شاهی
- تمپه (فرآورده ای که از سویا به دست می اید)
- گیاه باباسو
- سیب زمینی شیرین
مواد شیمیایی گواترزا
هنگامی که این مواد شیمیایی از طریق غذاهای فراوری شده یا داروها جذب بدن شوند، میتوانند باعث گواتر گردند:
- آمیودارون ها
- لیتیوم
- اوکسازولیدین
- اسید ایوپنویک
- مینوسیکلین
- پروپیل
- تایورلین
- سولفادیمتوکسین
- کاربامازپین
- فنوباربیتال
اثرات کاهش وزن بر کمکاری تیروئید
از دست دادن وزن میتواند به مقدار زیادی در مدیریت کمکاری تیروئید به شما کمک کند. این یک واقعیت است، افراد چاق بیشتر در معرض ابتلا به بیماریهای تهدید کننده سلامت مانند کمکاری تیروئید قرار میگیرند. داشتن یک رژیم غذایی متعادل، مصرف مناسب ید و ورزش میتواند یک زندگی سالم و عاری از کمکاری تیروئید را برای شما به ارمغان داشته باشد. رژیم غذایی و ورزش نه تنها به عملکرد مناسب تیروئید شما کمک میکنند، بلکه سلامتی کل بدن شمارا نیز تضمین خواهند کرد.
تعداد وعدههای غذایی توصیه شده برای کمکاری تیروئید
از نظر پزشکی ثابت شده است که مصرف وعدههای غذایی مکرر و کوچک در مقایسه با خوردن غذای زیاد و حجیم در طول روز برای افراد مبتلا به کمکاری تیروئید بسیار مناسب تر است. مطالعه ای نشان داده است که خوردن 5 الی 6 وعده غذایی کوچک در روز به کاهش وزن کمک خواهد کرد، همچنین علائم کمکاری تیروئید را نیز کاهش میدهد. این کار نه تنها به هضم غذا در رودهها کمک میکند، بلکه سطح انرژی شمارا نیز بالا نگه میدارد. یخچال و کابینتهای خود را با میان وعدههای سالم پر کنید و در فواصل زمانی مختلف از خوردنان ها لذت ببرید. این کار نه تنها به حفظ رژیم غذایی شما کمک میکند بلکه در ازدست دادن وزن نیز به شما کمک خواهد نمود. زمانی که کوچکترین احساس گرسنگی در شما ایجاد میشود، به جای مصرف غذاهای غنی از قند، یک سیب یا موز میل کنید.
اثرات مثبت یک رژیم غذایی خوب بر متابولیسم
از آنجا که داشتن کمکاری تیروئید میتواند باعث کند شدن متابولیسم بدن شود، شما باید درک کنید که حفظ یک رژیم غذایی مناسب، میتواند زندگی شمارا نجات دهد. مبتلایان به کمکاری تیروئید، سوخت و سازشان آهسته است، درنتیجه در این حالت افزایش وزن اجتناب ناپذیر است. اگر وزن شما افزایش یابد، شما دچار مشکلات دیگری خواهید شد که ناشی از اضافه وزن است، مانند دیابت و فشار خون بالا. چسبیدن مجدانه به یک رژیم غذایی مناسب نه تنها وضعیت عملکرد تیروئید شمارا بهبود میبخشد، بلکه بسیاری از بیماریهای زمینهای شمارا نیز درمان خواهد کرد، بیماریهایی که میتوانند مسبب اصلی مشکلات و کمکاری تیروئید شما باشند. هر فردی شرایطش منحصر به فرد است، از این رو، هر شخصی مجموعه ای متفاوت از علائم را تجربه میکند. بسیار مهم است که یک رژیم غذایی سالم را دنبال کنید و بهتر است به توصیههای پزشک خود خوب گوش فرا دهید.
